Home // Implementations

Νεοελληνική Γλώσσα Ενότητα: 5 «Ειρήνη-Πόλεμος”

School: Γυμνάσιο Καλυθιών Ρόδου

Duration: 1+1 (Μεσολάβησε εργασία στο σπίτι)

Ως αφόρμηση για συζήτηση σχετικά με τον πόλεμο και την ειρήνη χρησιμοποιήθηκαν 2 σκίτσα του Μ. Κουντούρη.

Μαζί με το σκίτσο έπαιζε μελοποιημένο το «Σκάκι» του Μ. Αναγνωστάκη. Ένας μαθητής ανέλαβε το ρόλο του παρατηρητή και κατέγραφε τα σχόλια και τους προβληματισμούς των μαθητών. Αρχικά σχολίασαν όσα έβλεπαν στο σκίτσο και εστίασαν στην ανατροπή και το αναπάντεχο σε μια παρτίδα σκάκι. Κατανόησαν πώς λειτουργεί μια γελοιογραφία και τον αλληγορικό της χαρακτήρα. Παράλληλα τους παρουσιάστηκε και η γελοιογραφία με το ποδοσφαιράκι κυρίως για να εντοπίσουν την τεχνική πάνω στην οποία στηρίζεται μια γελοιογραφία αυτού του τύπου.

Εντόπισαν πάλι ότι ένα νεανικό παιχνίδι είχε μετατραπεί σε εργαλείο γελοιογραφίας παίρνοντας μια ανατρεπτική μορφή για τα δεδομένα τους.

Φεύγοντας από το κομμάτι της τεχνικής και της λειτουργίας της γελοιογραφίας, ξεκίνησε η ανάλυση του πρώτου κυρίως σκίτσου. Προβληματίστηκαν για τους άτυχους στρατιώτες, που σκοτώνονται πρώτοι, σε αντίθεση με το βασιλιά, τη βασίλισσα και γενικά τα πιόνια της δεύτερης γραμμής και συμπέραναν ότι οι λαοί είναι τα θύματα του πολέμου. Σκέφτηκαν ότι οι παίχτες που κινούν τα πιόνια είναι οι οπλοβιομηχανίες, ότι στον πόλεμο εμείς είμαστε όλοι πιόνια. Κάποιος σχολίασε ότι όποιος κερδίσει την παρτίδα, κερδίζει και την πατρίδα. Μια μαθήτρια το συνέδεσε με την Ελένη του Ευριπίδη αναλογιζόμενη τη ματαιότητα του πολέμου. Το συνέδεσαν με το ποίημα του Αναγνωστάκη εστιάζοντας κυρίως στους στίχους:

«Τραβάν μπροστά δίχως καν όνειρα» για τους στρατιώτες, «τις στέρεες παρατάξεις» που τις συσχέτισαν με τα πιόνια του βασιλιά και της βασίλισσας, τα κόμματα, την εξουσία.»

«Θα σου χαρίσω τους πύργους μου

Τώρα πια δεν πυροβολώ τους φίλους μου

Έχουν πεθάνει από καιρό πριν από μένα…»

Σκέφτηκαν ότι οι συνθήκες κάνουν ένα φίλο αντίπαλο και με αφορμή αυτό μίλησαν για τη φιλία, την ανάγκη για αλληλεγγύη των κρατών. Αναφέρθηκαν στο γεγονός ότι ο πόλεμος έρχεται, όταν χάνεται η εμπιστοσύνη στο δημοκρατικό σύστημα. Αιτία για την έλλειψη εμπιστοσύνης είναι το καπιταλιστικό σύστημα (στοιχεία που μετέφεραν από το μάθημα της Ιστορίας).

Προβληματίστηκαν για την κατάσταση της Ελλάδα του σήμερα και την οικονομική κρίση, την προδοσία από τους πολιτικούς, την Ευρωπαϊκή Ένωση, μεταφέροντας στοιχεία από προηγούμενη ενότητα που είχαμε διδαχθεί.

Η αίθουσα πλημμύρισε από ιδέες των μαθητών και μάλιστα, ενώ είχε χτυπήσει κουδούνι, παρέμεναν μέσα στην τάξη, γιατί ήθελαν να πουν κι άλλα.

Ως εργασία τούς ζητήθηκε να αναδημιουργήσουν ένα σκίτσο στο σπίτι, στο οποίο θα επιλέξουν ένα παιχνίδι της αρεσκείας τους που θα το μετέτρεπαν σε εργαλείο για να περάσουν είτε το μήνυμα του πολέμου είτε το μήνυμα της ειρήνης και της αλληλεγγύης. Ήταν ελεύθεροι να επιλέξουν αν θα λειτουργήσουν ομαδικά ή ατομικά.

Το σκίτσο του καθενός την επόμενη φορά χρησιμοποιήθηκε για να γράψουν μέσα στην τάξη ένα άρθρο που θα δημοσιευόταν σε μια εφημερίδα και θα το είχε ως συνοδευτικό. Τα παιδιά που είχαν δουλέψει ομαδικά με το ίδιο σκίτσο έφτιαξαν διαφορετικά κείμενα, αναδεικνύοντας εκεί τον προσωπικό τους χαρακτήρα.

Ακολουθούν κάποια αποσπάσματα από τα άρθρα τους:

Το άρθρο: Η Ευρώπη παίζεται στα χαρτιά»

«Η Ευρώπη τη σημερινή εποχή είναι πολύ μπερδεμένη. Υπάρχει ένας οργανισμός που παίρνει αποφάσεις, η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά αυτόν τον καιρό οι αποφάσεις αυτές αφήνονται στην τύχη. Μια ισχυρή χώρα έχει τον άσσο στο μανίκι της και παίρνει αποφάσεις σχεδόν για όλους, χωρίς να μπορούν να επέμβουν, γιατί τις θεωρούν κατώτερες. Ενώ τα κράτη της Ευρώπης είναι ελεύθερα, δεν έχουν το δικαίωμα να πάρουν μόνα τους αποφάσεις και συνεχώς ελέγχονται από τις ανώτερες δυνάμεις. Αυτό μας φέρνει σε σύγκρουση με άλλα κράτη και χαλάει την ηρεμία και την ειρήνη που υπάρχει ανάμεσα στα κράτη της Ε.Ε.

Η ειρήνη επιτρέπει στα κράτη να μπορούν να αποφασίζουν για το καθετί χωρίς να υπάρχουν βίαιοι τρόποι. Αφήνει τα κράτη να αναπτυχθούν και να βοηθάει το ένα το άλλο με κάποιον τρόπο.» Σοφία Κ.

«Η αλληλεγγυούπολη»

«…Με την αλληλεγγύη, που είναι το αντίδοτο του πολέμου, οι συνέπειές του τελικά δεν είναι τόσο τραγικές και επώδυνες, διότι με την αλληλεγγύη κάποιες χώρες συμμαχούν , βοηθούν, συνεργάζονται, δείχνουν εμπιστοσύνη και σεβασμό, συμπαραστέκονται η μία στην άλλη κι όλα αυτά έχουν έναν κοινό σκοπό, την επικράτηση της ειρήνης…» Μίκα Τσ.

«Η τύχη της ρουλέτας»

«Στο παιχνίδι της ρουλέτας κάποια κράτη μπορούν να κερδίσουν την ειρήνη μόνο όταν έχουν πολύ καλή τύχη. Η ειρήνη για να διατηρηθεί είναι πολύ δύσκολο, διότι πρέπει να υπάρχει δικαιοσύνη, αξίες, και τα ΜΜΕ να μην προκαλούν φόβο στους πολίτες, ενώ ο πόλεμος βρίσκεται παντού.» Τσαμπίκα Τσ.

“Πόλεμος σε ηλεκτρονική μορφή”

“Τα παιδιά σπαταλούν πάρα πολλές ώρες μπροστά στη τηλεόραση, τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή το ηλεκτρονικό παιχνίδι από την ημέρα τους και τα παιχνίδια αυτά συνήθως είναι πολεμικού περιεχομένου. Οι εταιρίες πλουτίζουν, ενώ πολλές βίαιες σκηνές περνούν στο υποσυνείδητο των παιδιών χωρίς να έχουν ιδέα για τις συνέπειες. Αν  σε ένα πολεμικό ηλεκτρονικό παιχνίδι παίζουν και σκοτώνουν χωρίς φόβο τους ανθρώπους, θα μπορούν να κάνουν το ίδιο και στην πραγματικότητα. Ποιες συνέπειες όμως θα μπορούσε να έχει αυτό; Ποιες είναι οι συνέπειες του πολέμου;...” Κωνσταντίνα-Ειρήνη Τζ.

Δυστυχώς απουσιάζει ένα εξίσου πολύ ωραίο σκίτσο με μπιλιάρδο, που για τσόχα είχε τη σημαία της Ευρώπης, οι μπάλες ήταν από σημαίες χωρών και η μπάλα που χτυπάει τις υπόλοιπες είχε το σύμβολο του δολαρίου, ενώ η μαύρη μπάλα ήταν η μπάλα της Γερμανίας. Θα διαβάσω όμως 2 αποσπάσματα:

“Η ειρήνη στο μπιλιάρδο”

“Η κοινωνία μας έχει μετατραπεί σε ένα μπιλιάρδο που οι χώρες εξολοθρεύονται μια μια μέχρι να οδηγηθούμε στην έκρηξη του πολέμου και στο τέλος μια θα είναι η νικήτρια χώρα…” Ιβάν Μ., μετανάστης που σχεδόν ποτέ δεν έκανε εργασίες

Μια ωραία έκθεση γεμάτο προβληματισμό και κριτικό στοχασμό ήταν η εξής:

“Η μπάλα της καταστροφής”

“Σε αυτές τις κρίσιμες ημέρες που βιώνουν πολλά κράτη και μαζί με αυτά και η χώρα μας, η δύναμη των ισχυρών παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Με μια τους απόφαση ή μια κίνηση μπορούν να κάνουν κόσμο να πεινάει ή και να πεθαίνει, ενώ εκείνοι κερδίζουν  χρήματα. Όλο αυτό είναι ένα καλοστημένο παιχνίδι με πιόνια εμάς. Είναι σαν μια παρτίδα μπιλιάρδο, που όλοι εμείς, οι απλοί πολίτες χτυπιόμαστε, έτσι ώστε να σωθεί η “μαύρη”, δυνατή μπάλα που αντικατοπτρίζει μια ισχυρή χώρα, όπως η Γερμανία.

Το μπιλιάρδο είναι ένα προσομοίωμα των αποφασιστικών και ριψοκίνδυνων κινήσεων των δυνατών επιχειρηματιών. Με ένα χτύπημα ένας λαός μπορεί εύκολα να οδηγηθεί στην καταστροφή, όπως άλλωστε γίνεται και σήμερα. Η δύναμη των ισχυρών έχει οδηγήσει τα κράτη στην φτώχεια και στην ανεργία, αλλά και σε διεθνούς επιπέδου πολέμους, χωρίς οι πολίτες να έχουν κάποιο όφελος, είναι απλά τα στρατιωτάκια των ισχυρών.” Αποστόλης Τζ.

 Εκπαιδευτικός

Σοφιάννα Παξιμαδάκη