Home // // Κυκλοφοριακή Αγωγή // Μείνε α-κίνητος!
Μείνε α-κίνητος!
Duration: 1
Μην ομιλείτε εις τον οδηγόν (και μην του στέλνετε μηνύματα)
Στους περισσότερους ανθρώπους, και ειδικά στους έφηβους, το κινητό έχει γίνει η φυσική προέκταση του χεριού. Πέρα όμως από τη χρησιμότητά του, τη μόδα του, ή το πρεστίζ που το συνοδεύει, είναι σίγουρο ότι κρύβει κινδύνους: όλοι μας έχουμε ακούσει για την ακτινοβολία του κινητού, που μπορεί να ψήσει αυγό – άρα και το κεφάλι μας! Ειδικά για τον χώρο του σχολείου, υπάρχει – για τους καθηγητές και για τις (όμορφες) καθηγήτριες – και ο κίνδυνος της… φωτογράφισης, και αυτός είναι ένας από τους λόγους που απαγορεύεται ρητά η κατοχή και η χρήση κινητού στο σχολείο.
Πέρα όμως από αυτούς τους κινδύνους, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα όταν κανείς χρησιμοποιεί το κινητό του την ώρα που οδηγεί. Η οδήγηση είναι μια διαδικασία πολύπλοκη, για την οποία συμμετέχουν τα χέρια και τα πόδια, τα μάτια και τα αυτιά, κυρίως όμως συμμετέχει το μυαλό, που είναι υπεύθυνο για τον συντονισμό όλων των μελών του σώματος και για τα αντανακλαστικά και τις αντιδράσεις. Αν η προσοχή του οδηγού αποσπαστεί, ο κίνδυνος ατυχήματος είναι πολύ μεγάλος.
Παλιότερα, οι παράγοντες που μπορούσαν να αποσπάσουν την προσοχή του οδηγού προέρχονταν πρωτίστως από τον δρόμο: Μια αιθέρια ύπαρξη, μια αστεία ή παράξενη σκηνή, μια διαφημιστική πινακίδα.
Τα τελευταία χρόνια έχει προστεθεί και η χρήση του κινητού. Η συνομιλία στο κινητό (ακόμα και με hands-free!) αποσπά την προσοχή του οδηγού, ο οποίος είναι πιθανόν να αφαιρεθεί από τη συνομιλία και να προκαλέσει ατύχημα. Η αποστολή ή η ανάγνωση γραπτών μηνυμάτων είναι ακόμα πιο επικίνδυνη, καθώς δεν αποσπά μόνο την προσοχή του οδηγού, αλλά και το βλέμμα του, που κανονικά θα έπρεπε να είναι προσηλωμένο στον δρόμο, και απασχολεί το χέρι του, που κανονικά θα έπρεπε να είναι πάνω στο τιμόνι.
Στο σημείο αυτό παρουσιάζουμε στα παιδιά τη γελοιογραφία του Μιχάλη Κουντούρη. Δείχνει τρεις επιβάτες ενός αυτοκινήτου, που φορούν μπλουζάκια με εύγλωττα συνθήματα: “sms” για τον οδηγό και την συνοδηγό, και “sos” για το παιδί στο πίσω κάθισμα. Ο οδηγός μιλάει στο κινητό χαμογελαστός (άρα ξέγνοιαστος και άφοβος) και η συνοδηγός στέλνει μήνυμα, επίσης χαμογελαστή. Ο μόνος που δεν χαμογελάει είναι το παιδί στο πίσω κάθισμα, που έχει επίσης μια αγχωμένη έκφραση στο πρόσωπό του, και «εκπέμπει» και το sos στο μπλουζάκι του.
Εκτός από το προφανές νόημα, ότι δηλαδή υπάρχει κίνδυνος από την απόσπαση της προσοχής του οδηγού, η γελοιογραφία δείχνει και την κατανομή της ευθύνης στην περίπτωση ατυχήματος: Δεν σκοτώνεται ή δεν τραυματίζεται μόνο ο οδηγός που χάνεται η προσοχή του, αλλά οποιοσδήποτε άλλος, συνεπιβάτης του ή τρίτο άτομο. Το παιδί στο πίσω κάθισμα δεν στέλνει μήνυμα και δεν συνομιλεί στο κινητό, όπως πιθανότατα και ο πεζός ή ο άλλος οδηγός που θα βρεθεί απέναντι από τον αφηρημένο οδηγό. Όλοι όμως έχουν τις ίδιες πιθανότητες να πάθουν ζημιά.
Όπως συμβαίνει στις περισσότερες συναντήσεις αυτού του προγράμματος, το μέσο για την ευαισθητοποίηση των παιδιών δεν μπορεί να είναι μόνο η τέχνη, και μάλιστα η γελοιογραφία, αλλά απαιτείται και να σοκαριστούν. Αυτό ήθελε να πετύχει και η Αστυνομία της περιοχής Gwent της Μεγάλης Βρετανίας, που ζήτησε να φτιαχτεί ένα πολύ ρεαλιστικό και πολύ σοκαριστικό βίντεο για το θέμα της χρήσης κινητού κατά την οδήγηση. Στο βίντεο συμμετείχαν σπουδαστές δραματικών σχολών, και οι δημιουργοί του ζήτησαν να προβληθεί στα βρετανικά σχολεία.
Επειδή το βίντεο είναι πολύ σκληρό και ρεαλιστικό, αναμένεται να συζητηθεί πολύ. Πρέπει να τονιστεί ότι η οδηγός, νόμιμη κατά τ’ άλλα (φορούσε ζώνη, δεν έπινε, δεν έτρεχε), αφαιρέθηκε για ελάχιστα δευτερόλεπτα, αλλά αυτό ήταν αρκετό για να τραυματιστεί η ίδια και να αφαιρέσει τη ζωή τεσσάρων ανθρώπων. Αν μπορούσαμε να φανταστούμε τη συνέχεια της ιστορίας (μπορούμε να το ζητήσουμε από τα παιδιά στο πλαίσιο της συζήτησης), θα βλέπαμε ίσως την οδηγό ανάπηρη ή τουλάχιστον με ψυχολογικά τραύματα, και τις οικογένειες των θυμάτων να έχουν καταστραφεί.
Μετά τη συζήτηση για την ταινία, μπορούμε να δείξουμε ακόμα μια γελοιογραφία του Μιχάλη Κουντούρη.
Εκτός από τα σημεία που μπορούμε εύκολα να περιγράψουμε (τον αφηρημένο οδηγό με το ζαλισμένο και άδειο βλέμμα, το φανάρι που μόλις πέρασε, που πιθανόν να ήταν κόκκινο), πρέπει να αποσαφηνίσουμε τη φιγούρα που φαίνεται στο βάθος.
Το κορίτσι που τρέχει γυμνό και τρομοκρατημένο είναι η Kim Phuc, που το χωριό της βομβαρδίστηκε με βόμβες ναπάλμ από τους αμερικάνους τον Ιούνιο του 1972, κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ. Τα αδέρφια της σκοτώθηκαν, και η ίδια, την ώρα που τα ρούχα της και το δέρμα της καιγόταν, άρχισε να τρέχει έξω από το χωριό μαζί με άλλα παιδιά. Εκεί τράβηξε ο Nick Ut την ιστορική αυτή φωτογραφία.
Η Kim Phuc τρέχει πίσω από το αυτοκίνητο της γελοιογραφίας για να δείξει ότι η καταστροφή και ο θάνατος πλησιάζουν. Φωνάζει ότι ο πόνος που νιώθει είναι μεγάλος. Και ότι η ίδια δεν έφταιγε σε τίποτα.
